ERNESTO CHE GUEVARA

Ernesto (Che) Guevara Sema

(14.6.1928 - 9.10.1967)

“Sınır Tanımayan Devrimci”

60’lı yıllarda başkaldıran gençliğin politik ıimgesi olan Arjantinli özgürlük savaşçısı Guevara Küba Devrimi’nde (1954-56) Fidel Castro’nun yanında savaştı. “Che” kuramsal makaleleriyle Latin Amerika ülkelerinde bağımsız bir Marksizmin gelişmesine önemli katkılarda bulundu.

Guevara bir çay piantasyonu sahibinin ilk Oğlu olarak RosarioİArjantin’de dünyaya geldi. Iki yaşındayken yakalandığı astım hastalığından ömür boyu kurtulamadı. Dört kardeşiyle birlikte Cordoba eyaletinin dağlık bir bölgesi olan Alta Gracia’da büyüdü. Ancak ordunun şiddet eylemleriyle iktidarda kalabilen yönetici kesime kesinlikle karşı ölan annesiyle babası, Ernesto’ya liberai bir görüş kazandırdılar. Buna karşın Ernesto dokuz yıl boyunca (1944-53) ülkenin en varlıklı ailelerinden birinin kızı olan Chichina Ferreyra’yı büyük bir aşkla sevdi.

1947-54: Devrimci Olarak Gelişmesi Guevara, Buenos Aires’te tıp eğitimini sürdürürken Latin Amerika’yı boydan boya dolaştı ve bu arada kırsal kesim halkının yoksulluğuyla olduğu kadar bölgenin gerçek yerlileri olan Kızılderililer’in sefaletiyle de tanıştı. Marksist devrimci Guevara’nın doğum tarihi ve yeri 1954 Guatemala’dır. Söylentilere göre genç Guevara burada bir aşk ilişkisi içinde bulunduğu Hilda Gadea Acosta’dan etkilenmişti.

1954-56: Küba Devrimi Guatemala’da başarısızlıkla sonuçlanan devrime katıldıktan sonra Guevara Meksika’ya kaçtı. Fidel Castro ile ilk kez burada karşılaştı. Kübalı Castro o sıralarda diktatör Fulgenico Batista y Zaldivar’ı devirmeye hazırlanıyordu. Devrimin ancak savaşla gerçekleşebileceğine inanan Guevara, Castro’ya katılarak 1956 Ara1ığında başlayan Küba Çıkartmasında yer aldı. İki yıl boyunca süren silahlı çatışmalar sırasında Guevara kendisine korkulan bir gerilla komutanı olarak isim yaptı. Bu çarpışmalar sırasında partizanlara katılan öğretmen Aleida March de la Forre ile 1959’da evlendi.

Diktatör Batista kaçtıktan (31.12.1958) ve Guerillero’lar zaferle Havana’ya girdikten sonra Guevara Paredön’u uyguladı: acımasız bir temizlik hareketiyle birkaç bin kişiyi katlettirdi. Hedefi her tür muhalefeti ve düzenli ordunun subaylarını etkisiz hale getirmekti.

1965’e Kadar: Küba’da Politikacı 9.2.1959 tarihinde anayasayla “Küba doğumlu” bir insan olarak onaylanan Guevara,adına ‘sınır tanımayan devrimci’ anlamına gelen ‘Che’ lakabını ekledi.Castro’dan sonra resmi olarak devletteki ikinci adam olduğu halde,radikal Sosyalist bir devlet haline getirmek istediği Küba’nın politikasını belirledi. Ulusal bankanın başkanı (1959-61) ve sanayi bakanı (1961-65) olarak Che, ekonominin apar topar devletleştirilmesini sağladı. “Yeni Sosyalist insan” olmaya yönelik çabaları, politikasına açıkça cephe aldığı Sovyetler Birliği ile giderek çelişkiye düşmesine neden oldu. SSCB’nin baskısı üzerine Castro
eski silah arkadaşını 14.3.1965’te istifa etmeye zorladı.

1965’ten Sonra: Devrim Savaşını Boşuna Sürdürmesi Guevara devrimi, Küba’nın dışına, dünyaya taşımak istedi. Bu girişimi başarılı olamayınca faaliyetlerini Latin Amerika ile sınırlandırdı. Hayatına yeni bir kadın girdi. Tania adıyla çağrılan Alman Heidi Bunke-Bider Che’nin bilgisi dışında SSCB için casusluk yapıyordu. Che Kasım 1966’da Tania ile Bolivya’ya giderek burada bir Kurtuluş Ordusu kurdu. Ne var ki yapılan bir toprak reformundan sonra devrim girişimleri karşısında olumsuz bir tavır takınan kırsal kesim halkının devrim potansiyelini gözünde büyütmüştü. Bolivya girişimi sırasında tuttuğu “Cangıl Günlükleri” Che’nin ateşli bir devrimciyken düş kırıklığına düşmüş bir devrimci haline geldiğinin belgesel kanıtlarıdır. 7.10.1967 tarihinde Bolivyalı birliklerin eline düşen Che vurularak öldürüldü. Cesedi yakılmadan önce sergilendi.

Guevara’nın “Gerilla Savaşı Doktrini”nden Kurallar

• Halktan oluşturulan güçler hükümetin ordusuna karşı savaşı kazanabilirler.

• Ayaklanmaların çekirdeği kendi kendini oluşturabilir, yani devrim için gerekli koşulların hazır olmasını beklemek her zaman gerekmeyebilir.

• Geri kalmış Latin Amerika’da ülke silahlı çatışmalara sahne olmak zorundadır.

• Gerilla savaşı toptan kurtuluş savaşının ilk evresidir.

• Her gerilla savaşçısı sosyal bir reformcudur.