FİDEL CASTRO RUZ
Fidel Castro Ruz
(13.8.1927)
“Sosyalizmin Dinozoru”
Dünyanın görevdeki Komünist liderlerinin en eskisi olan Fidel Castro, Batı Yarım küresindeki bir devletin ilk sosyalist hükümet başkanı oldu (1959). Kübalı Lider, Sovyet orta menzilli füzelerinin Küba’ya yerleştirilmesini kabul etmekle dünyayı 1962’de bir atom savaşının eşiğine getirdi (Küba Krizi).
Oriente Eyaletindeki Biran yakınlarında şeker kamışı plantasyonu ile servete kavuşmuş bir Ispanyol göçmeninin oğlu olarak dünyaya geldi. Annesi aileye vekillıarç olarak hizmet etmekteydi. Castro 18 yaşındayken Başkent Havana’da hukuk eğitimine başladı. 1950’de hukuk doktoru oldu ve avukat olarak çalışmaya başladı, Müvekkillerinin çoğunluğu, babasının çiftliğinde sefaleti yaşadıklarına tanık olduğu fakir köylülerden oluşuyordu.
1953: İlk Darbe Girişimi ABD tarafından desteklenen Diktatör Fulgencio Batista y Zaldivar 1952’de kanlı bir darbeyle iktidara geldikten sonra, Castro yeraltında bir direniş örgütü kurdu. 26.7.1953’te kendisine bağlı 150 adamıyla ülkenin ikinci güçlü asken garnizonu olan Santiago’daki Moncada Kışlasına saldırdı. Bu hareketiyle bir halk ayaklanmasını başlatmak istedi. Bu girişim başarısızlığa uğradı ve Castro tutuklanarak 15 yıl süreyle zorunlu çalışmaya mahküm edildi. 1948’de evlendiği karısı Mirtha Diaz Balart (1 çocuk) kocası hakkında mahkümiyet kararı verilince toplumsal nedenleri ileri sürerek kendisinden boşandı.
1956.58: Gerilla Savaşı Castro1955’te genel aftan yararlanarak hapisten çıktı ve Meksika’ya gitti. Burada sürgündeki Kübalılardan bir grubu çevresinde toplayarak darbe planı hazırladı. 2.12.1956’ da 81 kişilik bir ‘istila grubuyla Küba’nın doğu kıyısına çıktı. Onduyla girişilen ilk çatışmadan, aralarında Castro’nun yanı sıra erkek kardeşi Raul ve Arjantinli doktor Ernesto Guevara da bulunan, sadece 12 kişi kurtulabildi. Batista Birliklerine karşı 2 yıllık gerilla savaşında Castro savaş malzemesi eksikliğini, adamlarının moralindeki yükseklikle telafi etti. Ayrıca, değişik direniş gruplarını birlikte hareket etmeye sevketti. Diktatör Batista 1.1.1959’da ülkeden kaçınca, Castro ve Guerillo’ları Havana’ya girdiler.
1959’dan Sonra: Küba Yolu Yeni Başkan endüstriyi devletleştirdi ve büyük özel toprakları devlet kooperatiflerine dönüştürdü. Böylelikle, eskiden hiçbir mülke sahip olmayan köylü halkın yaşam koşullarını iyileştirdi ve beyaz olmayan halk kitlelerinin eşit konuma gelmelerini sağladı. Aynı zamanda bir devlet sağlık ve halk eğitim sistemi kurdu (okuma yazma bilmeyenlerin oranı 1953’te % 24, l983’te % 2).
Diktatörlük iktidarının yerine özgür hukuk devletini getirmeye yönelik usu hedefinden Castro çabuk caydı. Küba, başında Castıonun “Lider Maxirno” (Yüce Lider) olarak bulunduğu bir diktatörlük haline geldi. 2 milyonu aşkın Kübalı ülkeden kaçtı. Eski Antikomünist Castro kendisini ilk kez 1961’j sonunda “MarksistLeninist” olarak niteledi ve ertesi yıl Komünist Partinin başına geçti.
1962’den Sonra: Sovyetler Birliği.
ne Yaklaşması Sürgündeki bir grup Kübalının ABD’nin desteğindeki istila girişimi başarısızlıkla sonuçlanınca, Castro Nisan
Castro’nun, ülkesinin bağımsızlığını sadece şeker kamışı yetiştirerek koruma girişiminin başarısızlığına uğradığı, 60’lı yılların ortasında belli oldu. Küba dünya piyasasındaki şeker fiyatlarına bağımlıydı. Bunu izleyen yıllarda Castro Küba’ya yoğun ekonomik ve sosyal yardımlar yapan Sovyetler Birliğine dayanmak zorunda kaldı.Küba Doğu Ticaret Birliğine (RGW) katıldı.Çoğu kez savaş üniformasıyla dolaşan Castro,iç politikasında da ülkesini Sovyet örneğine göre düzenledi.(1976 tarihli Sosyalist Anayasa).Devlet Başkanlığı ve Başbakanlık görevlerini üstlenen Castro,kardeşi Raul’u yardımcılığına getirdi. SSCB’ye bağlanması, Castro’nun hiçbir bloka dahil olmayan devletlerin üstündeki etkisini azalttı. Ne var ki Kübalı askerleri Afrika’da (örneğin, Angola, 1976) savaşa yollamakla Üçüncü Dünyada itibarını artırdı.
1988’den Sonra: Rotasını Değiştirmeyişi Sovyet Komünist Partisi Lideri Mihail Gorbaçov tarafından başlatılan reformları 1988 Temmuz’unda reddeden Castro, Sosyalizme bağlı kaldı. Fakat ağır ekonomik koşullar Castro’yu l992’nin ortasında başka değişikliklerin yanı sıra, Batılı yatırımcılara ülkenin kapısını aralayacak olan yeni Anayasayı kabul etmeye zorladı.
0 Comments